Sertleşme Sorunu (Ereksiyon Bozukluğu)

Sertleşme Sorunu Nedir?

Sertleşme sorunu, erkek cinsel organı olan penisin sertliğinin, cinsel birliktelik boyunca yeterli veya istenen düzeyde olmaması durumudur. Bu sorun cinsel fonksiyon bozukluğu olarak tanımlanır. Sertleşme sorunu kişinin yakınmasıdır, her zaman hastalık veya disabilite (yetersizlik) olarak tanımlanabilecek bir boyutu ifade etmez. Ereksiyon bozukluğu ise tıbbi bir tanıdır, daha net sınırları olan objektif tanı araçları ile saptanan bir düzeyi belirtir. Sertleşme sorununun en ağır hali için ereksiyon bozukluğu tanımı kullanılabilir. Ereksiyon bozukluğu ise, bir cinsel birlikteliğin 1.ilişkisinde dahil vajinal penetrasyonu (koitus) sağlayamayacak düzeyde sertleşme sorununa sahip olunmasına veya sağlanan ereksiyonun ilişki boyunca devam ettirilemeyecek derecede olması durumudur.Bazı hastalarım yaşadıkları sertleşme sorununu şöyle tanımlayabilmektedirler: “Gençliğimde bazı günler 24 saat içerisinde 3-4 kez zorlanmadan cinsel ilişki yaşıyordum ve sertlik sürem oldukça uzundu. Ancak son şu kadar yıldır sertleşme sorunu yaşıyorum, 24 saat içerisinde 1. birlikteliğimden sonra tekrar kolaylıkla sertleşemiyorum, bu yüzden sadece haftada ancak iki gün ve her bir gün sadece 1 kez ilişki yaşayabiliyorum” diye ifade edebilmekte ve bu durum için tedavi alabilmektedirler.

Konumuzun muhatabı olan erkekler için daha açıklayıcı bir örnek vermek gerekirse, bir futbol oyuncusu kariyerinde en yüksek başarıyı 20’li yaşlarında yaşar. Daha sonraki yıllarda her ne kadar tecrübesi artsa da futbol oyunculuğu için gereken performansta olamayacaktır. Ancak bu kişi normal hayatında ortalama günlük işlerini 30’lu yaşlarında da yapmaktadır. Merdiven çıkmak, eşyalarını taşımak, alışveriş veya yürüyüş yapmak gibi gündelik işlerini yapabilmektedir. Özel bir efor gerektiren futbol oynayamama derecesini sertleşme sorunu olarak tanımlamak, günlük işleri de yapamaz duruma gelme disabilite derecesini ereksiyon bozukluğu olarak sınıflamak daha doğru olacaktır.

Sertleşme Sorunu Nedenleri Nelerdir?

Sertleşme sorununun nedenlerini anlayabilmek için öncelikle normal, sağlıklı bir penis sertleşmesini etkileyen faktörleri hatırlamamız gerekir. Cinsel uyaranın afinitesi (cazibesi), erkeğin uyarana konsantrasyon ve maruziyet süresi, eşler arası duygusal etkileşim (sevgi-dargınlık), erkeğin özgüveni ve yönetme-iktidar gücü, Optimize Psikojenik durum (Kaygı ve stresten uzak,mutluluk hali), genel vücut enerjisi ve kondisyonu (yorgunluk), başta androjenik hormonlar olmak üzere tüm vücut hormonları, Kardiyovasküler sistem ve bu sistem içerisindeki tüm yapıları etkileyen faktörler, pelvik ve santral sinir sisteminin ilgili nöronal bölümleri, penil doku yapısı…

Görüldüğü gibi sağlıklı bir ereksiyonun oluşabilmesi birçok faktöre bağlıdır ve bu etkenlerden bir veya birkaçında oluşan sorunlar karşımıza ereksiyon bozukluğu vakası oluşturarak çıkabilmektedir.

Sertleşme Sorunu Nedenleri

• İlerlemiş yaş,
• Sigara kullanımı,
• Kilolu olmak,
• Diyabet,
• Hiperlipidemi,
• Geçirilmiş kalp krizleri(MI),
• Penil travma ve penil fibrotik yapılar (IPP-Peyroni plakları),
• Hipotroidi, hiperprolaktinemi,
• Androjenik hormon yetersizlikleri,
• Geçirilmiş prostat ameliyatları ve sonrası alınan pelvik radyoterapiler,
• Kronik pelvik ağrı sendromu,
• Kronik prostatit,
• Epididimit,
• Orşit,
• Orşiektomi,
• Varikosel,
• Serebrovasküler sorunlar (felç oluşturan sorunlar),
• Ms hastalığı,
• Parkinson,
• Farklı hastalık ve şikayetler için kullanılan terapotik ilaçlar (bazı tansiyon ilaçları, antidepresanlar, prostat ilaçları, steroidler, anti hiperlipidemik,antihistaminik ilaçlar…),
• Uyarıcı-uyuşturucu madde kullanımı,
• Alkol,
• Psikojenik sorunlar (yetersizlik hissi ve özgüven azalması, stresli yaşam, depresif duygu durumu, performans anksiyetesi…),
• Arteryel ve ya ekstra vasküler romatolojik hastalıklar,
• Renal hastalıklar (böbrek yetmezlikleri-diyaliz tedavileri ve renal transplantasyon),
• Kanserler ve kemoterapi almış olmak,
• Azalmış kondisyonel yapı ve hareksizlik,
• Kan viskozitesinin artması (dehidratasyon vb nedenlerle)

Biraz daha düşünüp hafızamızı zorlarsak birkaç patolojik etken daha belki eklenebilir. Ancak günlük pratiğimizde ereksiyon bozukluğuna neden olarak karşımıza çıkan en sık, dolayısıyla en önemli etken  yaştır. Yaşımızın ilerlemesi penis sertleşme düzeyini birkaç farklı etkene bağlı olarak birkaç farklı mekanizma ile azaltır. Fiziksel, sosyal ve mental olarak sağlıklı bir erkekte penil ereksiyon sertliği 22-23 yaşlarında zirveye ulaşmaktadır.

Her çıkışın bir de inişi olduğu gibi, bu yaşlardan itibaren her geçen yıl, sertleşmemizde azalmaya yol açacaktır. Ancak bu sertleşme azalmasının,ereksiyon bozukluğu olarak ifade edilebilecek düzeye gelmesi daha ileri yaşlarda ortaya çıkabilmektedir. Ne kadar süre sonra ereksiyon bozukluğu boyutuna ulaşabileceği ise beslenme, alışkanlıklar, stresli ve hareketsiz yaşam tarzı gibi birçok faktörlere bağlı olarak, 25li yaşlarda bile ortaya çıkabilse de genellikle 35-45 yaşlar arasında sıklıkla kendini gösterebilmektedir. 50 ve 60’lı yaşlara doğru insidans tüm erkekleri kapsayacak kadar artmaktadır.

Sertleşme Sorunu ve Ereksiyon Bozukluğu Tanısı Nasıl Konulur?

Yukarıda anlatıldığı gibi sertleşme sorunu bir yakınma, ereksiyon bozukluğu ise bu sorunun ilerleyerek artık eşik değerin altına inmesi durumudur. Yani sertleşme sorunu zaten kişinin fark ederek yardım almak ve cinsel performansı artırmak için muayenehaneye getiren bir şikayettir, kişi tanısıyla gelir. Ancak sertleşme sorununun derecesini belirlemek ve eşik değerlerin de altına düşüp ereksiyon bozukluğu boyutuna ulaşıp ulaşmadığı ile ilgili testler vardır. Bunlar içerisinde en yaygın olanları IIEF (international index of erectile function) ve penil doppler testleridir.

IIEF hastaya sorulan birtakım sorularla ereksiyon derecesi hakkında fikir sahibi olmayı sağlar. Deneyimli bir hekim hasta ile görüşmesi sırasında sorduğu sorular içerisinde bu sorulara yer vererek hastanın mevcut cinsel performansı hakkında bilgi sahibi olabilir.

Penil doppler testi ise hastaya yapılan PDE inhibitörü ve/ve ya prostoglandin analoğu bazı ilaçlar sonrası penil kan akım hızlarının ölçülmesidir. Cinsel stimülasyon gerekebilir. Verilen vazodilatör ajan miktarı ve işlem yapılan ortamın sakin ve güvenilir olması sensitiviteyi değiştirebilmektedir ancak spesivite oranı yüksektir.

Bu yüzden Sertleşme sorunu ile muayenehaneye gelen bir kişide tanıdan daha çok etyolojinin (nedenin)  saptanması önemlidir. Çünkü etkili-doğru bir tedavi planı oluşturabilmek için, sertleşme sorununu oluşturan nedenlerin doğru saptanmasının önemi büyüktür.

Burada en önemli olan hastada atheroscleros (atar damar daralması) olup olmadığı durumudur. Çünkü bu oluşum bir hastalıktan daha çok 15-20’li yaşlardan başlayarak yaşın ilerlemesi ile ortaya çıkan doğal bir prosestir ve 65 yaş altı erkeklerde sertleşme sorununun en yaygın nedenidir. İkincil olarak da psikolojik nedenlerin ne kadar boyutta buna eşlik ettiğidir. Deneyimli bir hekim tarafından alınan dikkatli bir anamnez ile sorunun ana nedeninin atheroscleros olup olmadığı ve psikolojik etkenlerin ne ölçüde bir arada olduğu anlaşılabilir.

Hormonal, nöronal veya yapısal patolojiler 65 yaş altında sık değildir. Bu yüzden özellikle 65 yaş üstü hastalarda fizik muayene yanı sıra detaylı kan tahlilleri ve görüntüleme tetkiklerinin yapılması gerekebilir ve önemlidir.

Sertleşme sorununun (Ereksiyon Bozukluğu) Tedavisi

Yukarıda anlatıldığı gibi 65 yaş altı erkeklerde sertleşme sorununun en sık nedeni atheroscleros (atar damar daralması) dır. Beraberinde çeşitli boyutlarda pskikolojik nedenler eşlik edebilir.

Şok Dalga tedavisi olarak bilinen ESWT(ekstracorporial Shock Wave Therapy) atheroscleros’a bağlı sertleşme sorununda tedavi planının temelini oluşturur. Özellikli bir ses dalga basıncı olan şok dalgaları doğru enerji düzeylerinde, yeterli sayıda seanslarla ve doğru anatomik bölgelere uygulanması ile tedavinin temel argumanını oluşturur. Penil arterlerdeki atherosclerotik plakların kırılmasını sağlar ve yeni collateral damarların yapılmasını indükler.

Kırılmış atherosclerotik plakların vücut tarafından açılması ve yeni yan damarların yine organizma tarafından oluşturulmasını desteklemek için çeşitli destekleyi tedaviler yapılmaktadır ve bu doku yenileyici tedaviler başarı oranını oldukça artırmaktadır.  Penil Mezoterapi ve Penil Ozon Tedavileri bunların başındadır. Bir çeşit penil mezoterapi olan PShot tedavisi kliniğimizde sıkça yapılan uygulardan biridir.

Yine sistemik ve ya bölgesel yapılan geleneksel tıp uygulamalarından Akupunktur, Fitoterapi, Kupa ve Hirudoterapi tedavilerinin katkısı oldukça büyüktür.