Viagra, sildenafil sitrat denilen fosfodiesteraz inhibitörü içeren bir ilacın ticari adıdır. Atheroscleros’a (atar damar daralmasına) bağlı sertleşme sorunu yaşayanlarda geçici olarak fayda sağlayabilen bir çeşit kimyasaldır. Halk arasında aynı etken maddeyi içeren başka markalara da (Degra, Egira, Jeligra, Sildegra, Silfect, Silmed, Viamed, Vigaroo, Vigrande, Sinegra, Combo..) Viagra denilebilmektedir. Hatta başka etken maddeler içeren (VERDANAFİL; Levitra, Lovitrec / TADALAFİL; Cialis, Lifta, Orcafil, Hardcis, Afilta, Flynta, Lex, Lengivo/UDENAFİL/AVANAFİL/MİRODENAFİL) markalar da çoğu zaman Viagra ismiyle söylenebilmektedir. Bu durum viagranın 1998 yılında ilk onay alan oral fosfodiesteraz inhibitörü olarak pazara ilk çıkan ürün olmasına bağlı olabilir. Ben de yazımın devamında ağızdan kullanılan PDE (fosfodiesteraz) inhibitörü kimyasalların hepsi için “viagra” ismini kullanacağım.
Viagra ne işe yarar, nasıl etki eder?
25-65 yaş arası erkeklerde sertleşme sorununun en önemli ve en sık nedeni, penis atardamarlarında oluşan atheroscleros plaklarına bağlı daralmalar ile kan akış hızının azalmasıdır. Viagra , atherosclerosa bağlı sertleşme sorunu yaşayanlarda geçici olarak etkili bir kimyasaldır. Cinsel uyarı sonucu penis damar ve trabeküllerindeki gevşemeyi sağlayan cGMP maddesinin yıkımını engelleyerek ortamda normal bir cinsel uyarı ile salgılanandan daha fazla bu maddenin birikmesine yol açar. Böylece damarlar normal bir cinsel uyarılmadan daha fazla genişleyerek atheroscleros plaklarına rağmen kan akımın geçişine olanak verir.
Viagra için “Sertleşme Sorunu tedavisi yapan bir ilaç” olarak bahsedilmesi yanlıştır. Tedavi edici bir özelliği yoktur. Çünkü “tıbbi bir tedavi”, belirli bir hastalığı ortadan kaldırmak için belirli bir süre yapılan tıbbi işlemler (ilaç kullanımı ve tıbbi uygulama) için kullanılır. Viagra kullanımı belirli bir süre değil, ömür boyudur ve hastalığı ortadan kaldırmaz, var olan atheroscleros plaklarını açmaz. Tedavi etmenin aksine zamanla kullandıkça kişilerde normal bir cinsel uyarı sonrası bu kimyasalları almadan salgılanan damar gevşetici cGMP miktarı da azalır, ilaç tolerasyonu da gelişerek giderek daha yüksek dozlarda kullanım gerektirir.
Bir de bu gevşeme yapan maddelerin başka organlarda da miktarının artışı ile bir takım yan etki ve riskler oluşturur. Beyin damarlarındaki gevşeme ile baş ağrısı, yüz ve boyun bölgesindeki cilt altı damar gevşemeleri ile flushing-kızarma, burun mukoza damarlarındaki gevşeme ile konjesyon-dolgunluk, genel tansiyon düşüklükleri ve buna bağlı kardiovasküler riskler, gözlerde görme anormallikleri, midede hazımsızlık-yanma hissi ve sırt ağrıları oluşabilmektedir. Selektif olarak belirli tipteki reseptörlere etki ettiği belirtilse de vücudun çoğu organında yan etki görülür.
Bu yüzden viagra için, atherosclerosa bağlı sertleşme sorunu yaşayan kişilerin geçici olarak olarak kullanabileceği, etkisinin geçici olduğu, yan etki ve risklerinin çok olduğu bir çeşit kimyasal denilebilir.
Viagra nasıl kullanılır, etkisi ne kadar sürer?
Biyoyararlanımı yaklaşık %40 olan bu kimyasalların emilimi yağlı gıdalarla azalır. Aç veya yemekten iki saat sonra kullanımı daha uygundur. Etkisi yaklaşık yarım saat sonra başlayıp 3-4 saat ile 36 saat arasında değişmektedir.
